Trudności jako szansa
Patrz na wszystkie trudności jako na możliwości stworzenia czegoś nowego, uczenia się i wzrastania dzięki kreatywnemu reagowaniu.
Virginia Satir
Przebywanie wszystkich członków rodziny razem pod jednym dachem przez wiele dni, stwarza warunki do tego, by się lepiej poznać – niestety w warunkach przymusowego zamknięcia poznajemy się nie tylko od tej najlepszej strony. Nie jest to sytuacja naturalna i może być poważnym sprawdzianem dla naszych wewnątrzrodzinnych relacji. Może okazać się bowiem, że wypracowane dotąd metod radzenia sobie ze stresem, konfliktami, napięciem nie są możliwe do zrealizowania lub nie są wystarczające.
Bliska relacja nie wyklucza występowania konfliktów, nie są one zagrożeniem bezpośrednim więzi łączących członków rodziny, ani katastrofą – wręcz przeciwnie, są nieodzownym jej elementem. Jeśli rodzice potrafią rozwiązywać konflikty i spory w sposób funkcjonalny i konstruktywny dzieci uczą się, że dorośli panują nad sytuacją i dobrze sobie z nią radzą, że warto zgłaszać się do nich z własnymi problemami. Konstruktywne podejście dorosłych do różnicy zdań i potrzeb pozwala dzieciom zdobywać doświadczenie dotyczące tego, w jaki sposób i one powinny rozwiązywać swoje konflikty. Uczą się, że nawet wówczas, gdy się ze sobą nie zgadzamy, możemy dojść do porozumienia. Konfliktów nie można lekceważyć, zazwyczaj daje się je bowiem rozwiązywać, stają się wtedy źródłem cennych doświadczeń.
Każda rodzina ma własne wypracowane rytuały budowania i podtrzymywania bliskości, które w obecnej sytuacji mogą być bardzo przydatne – warto się na nich skupić i z nich świadomie korzystać. Pozytywne relacje pomiędzy dorosłymi oddziałują na ich stosunek do dzieci oraz zdolność skupiania się na potrzebach emocjonalnych i przeżyciach dzieci. To, w jaki sposób partnerzy radzą sobie z sytuacjami konfliktowymi zależy od specyficznych dla każdego związku przyjętych reguł i strategii komunikacji. Sposoby te mogą być mniej lub bardziej skuteczne, jeśli jednak są efektywne, to nie tylko umożliwiają rozwiązanie problemu lecz także wzmacniają bliskość i porozumienie między partnerami.
Zadbaj o to!
Najważniejszym aspektem dobrego rozwiązywania konfliktów jest otwarta, jasna komunikacja i gotowość, by przyglądać się temu, w czym i jak się różnimy. Jedną z podstawowych metod rozwiązywania problemów jest szczery dialog, w którym partnerzy wspólnie koncentrują się na poszukiwaniu rozwiązania, nie atakują się wzajemnie. Pomocna jest również gotowość do wyrażania własnych emocji – nawet tych trudnych, takich jak złość, lęk, smutek – w sposób czytelny, szczery i autentyczny, pamiętając o pozytywnych uczuciach i więzi łączącej partnerów. Umiejętność trafnego odczytywania stanów emocjonalnych drugiej osoby i stawiania się w jej sytuacji pozwala na wypracowanie otwartości wobec siebie, rezygnację z tajemnic. Empatyczne nastawienie jest drogą do czułości, serdeczności i pogłębienia więzi emocjonalnej, wzmocnienia zaufania. Czasami poczucie humoru i umiejętność zdystansowania się pomagają w rozładowaniu napięcia, dają możliwość spojrzenia na całą sytuację z nieco szerszej perspektywy.
To, co możemy zyskać konfrontując się z różnicami potrzeb, oczekiwań i dążeń, to poczucie większej bliskości, zrozumienia, zaufania do partnera, odporność i umiejętność radzenia sobie z podobnymi sytuacjami w przyszłości, wypracowujemy nowe zasady współpracy. W wymiarze indywidualnym zyskujemy również większą świadomość siebie i poczucie autonomii. Każdy konflikt w rodzinie może być okazją do lepszego zrozumienia tego, co się dzieje między jej członkami, do pogłębionej analizy potrzeb każdego z nich, ukazuje najistotniejsze problemy, którymi należy się zająć, by rodzina mogła się rozwijać. Nawet, jeśli w sytuacji konfliktowej trudno nam dostrzec jej pozytywne aspekty, to z biegiem czasu, wyciągając wnioski możemy odnaleźć sposoby poradzenia sobie z tą i podobnymi sytuacjami w przyszłości.